اردیبهشت
وصیت‌نامه امام جعفر صادق علیه السلام
ذَكَرَ بَعْضُ أَصْحَابِهِ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَی جَعْفَرٍ علیه السلام وَ مُوسَی وَلَدُهُ
حافظ أبونعيم اصفهاني گويد: حديث كرد براي ما احمد بن محمد بن مقسم از ابوالحسين علي بن حسن كاتب او از پدرش و او از هيثَم، كه حديث كرد براي من بعضي از اصحاب جعفر بن محمّد الصّادق علیهما السلام كه گفت: من بر جعفر صادق وارد شدم در حالي كه موسي علیه‌السلام نزد او بود، و او را بدين وصيّت، وصيّت مي‌نمود و آنچه كه در ذهن من از آن وصيّت باقي مانده است اين است:
یَا بُنَیَّ اقْبَلْ وَصِیَّتِی وَ احْفَظْ مَقَالَتِی فَإِنَّكَ إِنْ حَفِظْتَهَا تَعِشْ سَعِیداً وَ تَمُتْ حَمِیداً
اى نور دیده، پسرم، وصيّت مرا به خاطرت بسپار، تا به سعادت زندگى كنى و به شهادت بميرى!
یَا بُنَیَّ إِنَّهُ مَنْ قَنِعَ بِمَا قَسَمَ اللَّهُ لَهُ اسْتَغْنَی، وَ مَنْ مَدَّ عَیْنَیْهِ إِلَی مَا فِی یَدِ غَیْرِهِ مَاتَ فَقِیراً
اى نور دیده، پسرم، هركس قناعت ورزد به آنچه براى او معيّن شده است بى نياز مىگردد و هركس چشمان خود را بدوزد به آنچه در دست دیگرى‌ست از فقر و مسكنت مىميرد.
وَ مَنْ لَمْ یَرْضَ بِمَا قَسَمَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ اتَّهَمَ اللَّهَ تَعَالَی فِی قَضَائِهِ
و هر كس راضى نباشد به آنچه خداوند براى وى مقدّر نموده است خداوند را در حكمش متَّهم داشته است
وَ مَنِ اسْتَصْغَرَ زَلَّةَ نَفْسِهِ اسْتَعْظَمَ زَلَّةَ غَیْرِهِ، وَ مَنِ اسْتَصْغَرَ زَلَّةَ غَیْرِهِ اسْتَعْظَمَ زَلَّةَ نَفْسِهِ
و هركس لغزش خودش را كوچك بشمارد لغزش غيرش را بزرگ مىشمارد و هركس لغزش دیگری را كوچك بشمارد لغزش خودش را بزرگ مىشمارد.
یَا بُنَیَّ مَنْ كَشَفَ حِجَابَ غَیْرِهِ انْكَشَفَتْ عَوْرَاتُ نَفْسِهِ، وَ مَنْ سَلَّ سَیْفَ الْبَغْیِ قُتِلَ بِهِ، وَ مَنْ حَفَرَ لِأَخِیهِ بِئْراً سَقَطَ فِیهَا
اى نور دیده، پسرم، هركس كه پرده عصمت غير را بدرد زشتيهاى خانه او دريده خواهد شد. و هركس شمشير ستم را از غلاف بكشد خودش به آن كشته مىگردد. و هركس براى برادرش چاهى بكند خودش در آن سقوط می‌نمايد.
وَ مَنْ دَخَلَ مَدَاخِلَ السُّفَهَاءِ حُقِّرَ، وَ مَنْ خَالَطَ الْعُلَمَاءَ وُقِّرَ، وَ مَنْ دَخَلَ مَدَاخِلَ السُّوءِ اتُّهِمَ
و هركس با سفيهان همكلام گردد حقير مىشود، و هركس با علماء بياميزد صاحب وقار مىشود. و هركس داخل شود در محلهاى زشت متَّهم مىگردد.
یَا بُنَیَّ قُلِ الْحَقَّ لَكَ وَ عَلَیْكَ، وَ إِیَّاكَ وَ النَّمِیمَةَ فَإِنَّهَا تَزْرَعُ الشَّحْنَاءَ فِی قُلُوبِ الرِّجَالِ
فرزندم حق را بگو گرچه به نفع تو یا به ضرر تو باشد و از نمّامى و سخن چينى بپرهيز، چرا كه در دل‌هاى مردان تخم كينه مىكارد.
یَا بُنَیَّ إِذَا طَلَبْتَ الْجُودَ فَعَلَیْكَ بِمَعَادِنِهِ فَإِنَّ لِلْجُودِ مَعَادِنَ وَ لِلْمَعَادِنِ أُصُولًا وَ لِلْأُصُولِ فُرُوعاً وَ لِلْفُرُوعِ ثَمَراً وَ لَا یَطِیبُ ثَمَرٌ إِلَّا بِفَرْعٍ وَ لَا فَرْعٌ إِلَّا بِأَصْلٍ وَ لَا أَصْلٌ إِلَّا بِمَعِدْنٍ طَیِّبٍ
اى نور دیده، اگر جود كردن را خواستارى به معدنهاى جود روى آور!…
یَا بُنَیَّ إِذَا زُرْتَ فَزُرِ الْأَخْیَارَ وَ لَا تَزُرِ الْفُجَّارَ فَإِنَّهُمْ صَخْرَةٌ لَا یَنْفَجِرُ مَاؤُهَا وَ شَجَرَةٌ لَا یَخْضَرُّ وَرَقُهَا وَ أَرْضٌ لَا یَظْهَرُ عُشْبُهَا.
فرزندم اگر خواستی زیارت کنی اخیار از امت را زیارت کن نه فاجران را چون فاجران همچون خره‌های سختی هستند که هیچ آبی از آنان بیرون نیاید و همچون درختانی هستند که برگی از آنان نیفتد و زمینی هستند که هیچ گیاهی در آنها نروید
قَالَ عَلِیُّ بْنُ مُوسَی علیه السلام فَمَا تَرَكَ أَبِی هَذِهِ الْوَصِیَّةَ إِلَی أَنْ مَاتَ
امام رضا علیه السلام می‌فرماید پدرم این وصیت را تا آخر عمرش ترک نکرد
———-
امام شناسی ج۱۶ص 507